Κύφωση

Παρατηρώντας μια φυσιολογική σπονδυλική στήλη από το πλάι θα δούμε ότι υπάρχουν δυο ήπιες καμπύλες με φορά προς τα μέσα, στην περιοχή του αυχένα και της μέσης ενώ μια αντίθετη καμπύλη υπάρχει στην περιοχή της πλάτης. Τα κυρτώματα στην περιοχή του αυχένα και της μέσης ονομάζονται λορδωτικά ενώ το κύρτωμα της πλάτης κυφωτικό.

Υπάρχουν διάφοροι λόγοι για τους οποίους ένα άτομο μπορεί να αναπτύξει ένα κυφωτικό κύρτωμα μεγαλύτερο από το φυσιολογικό . Οι πιο συνηθισμένες αιτίες είναι η μυϊκή αδυναμία, η κακή στάση , η νόσος του Scheurmann και η οστεοπόρωση.

Νόσος του Scheurmann

Η νόσος του Scheuermann συγκαταλέγεται στις πιο συχνές πηγές πόνου στην πλάτη στους νέους, με τον πόνο πιο πιθανό να ακολουθεί είτε άσκηση είτε μακρές περιόδους αδράνειας. Αυτό που συμβαίνει είναι ότι υπάρχει διαταραχή που  αναγκάζει τα μέρη των σπονδύλων να αναπτυχθούν με διαφορετικούς ρυθμούς κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης του παιδιού. Αυτή η διαταραχή προκαλεί τη δημιουργία σφηνοειδούς σπονδύλου αλλάζοντας την κλίση των υπερκείμενων και υποκείμενων σπονδύλων . Αυτές οι αλλαγές έχουν ως αποτέλεσμα το υπερβολικό κυφωτικό κύρτωμα στην περιοχή της πλάτης.

Η νόσος Scheuermann ξεκινά πριν από την εφηβεία. Δεν είναι γνωστό τι προκαλεί την ανώμαλη ανάπτυξη των σπονδύλων, αλλά υπάρχουν θεωρίες ότι το οστό μπορεί να τραυματίστηκε κάποια στιγμή ή ότι μπορεί να υπάρχει κληρονομικός παράγοντας.

Η κατάσταση συνδέεται με την σκελετική ανάπτυξη και η καμπυλότητα συνήθως δεν αυξάνεται μετά την ολοκλήρωση της ανάπτυξης. Εκτιμάται ότι το 1 έως 8% των ανθρώπων αναπτύσσει την νόσο.

Η νόσος κατά κύριο λόγο εμφανίζεται στην πλάτη αλλά υπάρχει περίπτωση να αναπτυχθεί στην οσφυϊκή μοίρα. Όταν η νόσος βρίσκεται στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης, η παραμόρφωση συνήθως δεν είναι τόσο προφανής, αλλά η οσφυϊκή παραμόρφωση συνήθως προκαλεί μεγαλύτερο πόνο, περισσότερο περιορισμό της κίνησης και αυξημένη πιθανότητα συνέχισης της κατάστασης στην ενηλικίωση.

Αν η νόσος δεν αντιμετωπιστεί νωρίς τότε τα προβλήματα στην ενηλικίωση είναι αρκετά πιθανά με κυρίαρχο σύμπτωμα τον πόνο.  

Συμπτώματα της νόσου

Τα συμπτώματα κατά κύριο λόγο εμφανίζονται στις ηλικίες 10  με 15 όπου η σπονδυλική στήλη αναπτύσσεται με μεγάλη ταχύτητα.

Τα συμπτώματα συνήθως είναι πόνος στην περιοχή της πλάτης που γίνεται χειρότερος με τη νέα δραστηριότητα,  αίσθηση κούρασης ιδιαίτερα όταν το παιδί κάθεται πολλές ώρες στο σχολείο, Στο σημείο που το κύρτωμα είναι μεγάλο το δέρμα Ίσως είναι κόκκινο από την επαφή με την πλάτη της καρέκλας, Μπορεί να υπάρχει μικρό σπασμός και δυσκολία στην κίνηση.

Είναι σπάνιο η νόσος να προκαλέσει σοβαρές βλάβες εσωτερικά όργανα ή στο νωτιαίο μυελό αλλά αν εξελιχθεί σε μεγάλο μέγεθος μπορεί να πιέζει τους πνεύμονες το οποίο θα οδηγήσει σε αναπνευστικά προβλήματα.

Αξιολόγηση της κύφωσης

Η κλινική εξέταση συνήθως αποτελείται από παρατήρηση σε όρθια θέση Εξετάζεται η μυϊκή δύναμη και η κινητικότητα της σπονδυλικής στήλης. Ζητείται επίσης από το παιδί να κάνει  επίκυψη Για να γίνει παρατήρηση από αυτή τη θέση Όπως και να ξαπλώσει ανάσκελα για να δούμε αν η κύφωση εξαφανίζεται, το οποίο θα μας οδηγούσε το συμπέρασμα ότι πρόκειται μάλλον για κυφωτική στάση και όχι για τη νόσο Scheuermann.

Το μέγεθος της κύφωσης μετράται σε μοίρες θεωρούμε φυσιολογικό οτιδήποτε ανάμεσα σε 20 και 40 Μοίρες.

Η αξιολόγηση ολοκληρώνεται με την ανάλυση ακτινογραφίας η άλλων απεικονιστικών μεθόδων. Συνήθως γωνία μεγαλύτερη των 45 μοιρών μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι πρόκειται για τη νόσο Scheuermann ή αν παρατηρήσουμε τρεις ή παραπάνω σπονδύλους να έχουν μορφή σφήνας και γωνία μεταξύ τους μεγαλύτερη των 5 μοιρών.

20% με 30% των ατόμων που έχουν τη νόσο Scheuermann  έχουν ταυτόχρονα και κάποια μορφή σκολίωσης.

Αντιμετώπιση

Η αντιμετώπιση συνήθως είναι συντηρητική και αφορά ειδικές φυσικοθεραπευτικές ασκήσεις, διόρθωση της στάσης,  κινητοποίηση και ενδεχομένως κηδεμόνα κορμού.

Οι κηδεμόνες κορμού  έχουν αποδειχτεί αποτελεσματικοί ακόμα και σε κύφωσης μέχρι 75°.

Κυφωτική στάση

Όταν στεκόμαστε σε όρθια στάση οι μύες μας πρέπει να δουλέψουν για να αντισταθούν στις συμπιεστικές δυνάμεις που ασκεί βαρύτητα επάνω μας.  Αν δεν έχουν τη δύναμη να το κάνουν τείνουμε να “βυθιζόμαστε” στις καμπύλες σπονδυλικής μας στήλης με αποτέλεσμα να αυξάνονται και το κυφωτικό αλλά και το λορδωτικό κύρτωμα.  Συχνά αυτή η κακή στάση αφορά και προβολή των ώμων μπροστά όπως και προβολή της κεφαλής προς τα μπρος. Συνήθως ένα στοχευμένο πρόγραμμα ασκήσεων  είναι αρκετό να διορθώσει τη στάση μας.

Κύφωση λόγω οστεοπόρωσης

Οφείλεται στη μείωση της οστικής πυκνότητας τις εκφυλιστικές αλλαγές αλλά και τα αυτόματα κατάγματα που συμβαίνουν στους σπονδύλους.

Η αντιμετώπιση αφορά άσκηση που θα βοηθήσουν στη διατήρηση της σωστής στάσης του ασθενή αλλά και ασκήσεις ισορροπίας που θα μειώσουν την πιθανότητα πτώσης και ενός πιθανού κατάγματος στη σπονδυλική στήλη.